រក្សាសិទ្ធិ
ខ្ញុំបានទទួលរឿងខ្លីនេះពីឯកឧត្តម សឺន គន្ធរជាយូរឆ្នាំកន្លងមកហើយ។
ក្នុងរដូវរងាមួយនៅប្រទេសបារាំង ខ្ញុំក៏បានលើកយករឿងនេះមកផ្សាយ
រួចហើយតាមរលកអាកាសវិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិRFIជាយូរឆ្នាំមកកន្លងទៅ ។
ប្រហែលជាកាលណោះ បងប្អូន និងក្មួយៗព្រមទាំងចៅៗមួយចំនួនមិន
ទាន់បានស្គាល់វិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិRFI ឬក៏មិនទាន់បានស្តាប់ទើបរឿង
«កញ្ចក់បិសាច»នេះនៅឡើយ ទើបខ្ញុំសម្រេចចិត្តលើកយកមកផ្សាយ
ជូនក្នុងគេហទំព័ររបស់ខ្ញុំនេះម្តង ។
សូមជម្រាបដែរថា ឯកឧត្តម សឺន គន្ធរដែលជាអ្នកនិពន្ធរឿង«កញ្ចក់
បិសាច»នេះជាអតីតមិត្តរួមថ្នាក់របស់ខ្ញុំ នៅថ្នាក់ទី២ទំនើបជាតិ«ក»
(ត្រូវជាថ្នាក់ទី១១បច្ចុប្បន្ននេះ) នៃវិទ្យាល័យព្រះយុគន្ធរក្រុងភ្នំពេញ ក្នុង
ឆ្នាំសិក្សា១៩៦៥ – ១៩៦៦ (Classe de Seconde <A> au Lycée PREAH
YUKANTHOR PHNOM PENH en 1965-1966)
សូមជ្រាបដែរថា គន្ធរជាសិស្សម្នាក់ដែលពូកែខាងមុខវិជ្ជាអក្សរសាស្ត្រ
ខ្មែរណាស់ ហើយគេក៏ជាអ្នកសរសេររឿងភាគដែលបកប្រែពីរឿងចិនក្នុង
សារពត៌មាន «មាតុភូមិ» ដែរ។
សូមជូនរឿង ៖
កញ្ចក់បិសាច
មករា ១៩៨២…
រាត្រីងងឹតសូន្យឈឹង។ ផ្កាព្រិលនៃសិសិររដូវរសាត់បោកបក់ទៅលើកញ្ចក់បង្អួចលាន់ឮស្រិបៗ។ រំពេចនោះ សំឡេងជួងព្រះវិហារលាន់ឡើងឮរវើយៗពីជ្រលងភ្នំឯនាយបញ្ជាក់ឱ្យខ្ញុំដឹងថា ម៉ោង១២អធ្រាត្រហើយ។
ខ្ញុំដាក់សៀភៅនិទានអំពីការសម្លាប់ផ្តាច់ពូជសាសន៍នៃពួកកម្មុយនីស្តនៅស្រុកខ្មែរ ចុះពីដៃ។
ខ្ញុំនឹកហួសចិត្ត ដណ្តឹងសួរខ្លួនឯងថា៖ ហេតុអ្វីបានជាអានសៀវភៅអ៊ីចឹង? នាំឱ្យតែក្ដៅក្រហាយ?
ខ្ញុំងើបទៅរើសឱសមួយដុំបោះចូលទៅក្នុងឡរកម្តៅបន្ទប់ទទួលភ្ញៀវដ៏ធំល្វីងល្វើយនេះ។ ខ្ញុំដើរលបៗទៅមើលបន្ទប់ដំណេក។
នៅលើគ្រែ ភរិយាខ្ញុំគេងដណ្តប់ភួយឱបកូនប្រុសតូចខ្ញុំលង់លក់ដូចត្រូវថ្នាំសណ្តំ។ ខ្ញុំឈរសម្លឹងរង្វង់ភ័ក្រ្ដម្តាយនិងកូន ដោយលួចញញឹមក្នុងដួងចិត្ត។ ទោះបី«នារតី» ភរិយាខ្ញុំហត់នឿយក្នុងការធ្វើដំណើរចេញពីក្រុងប៉ារីស៍ តាំងពីព្រឹកព្រលឹមមកក៏នាងមិនភ្លេចរៀបចំគ្រែមួយទៀតយ៉ាងស្អាតសម្រាប់ជូនប្តី។ ជាពិសេសគឺមានទឹកមួយកែវនៅលើតុក្បែរក្បាលដំណេកប្តីជាដរាប។
ខ្ញុំបិទគន្លឹះចង្កៀងរួចចេញទៅដំរេតលើកៅអីវែង ឯបន្ទប់ទទួលភ្ញៀវវិញ ដើម្បីអានបន្តសៀវភៅទៀត ព្រោះខ្ញុំមិនងងុយសោះ…។ មួយរយៈក្រោយមក ខ្ញុំហាក់ដូចជាចាប់ផ្តើមឈឺក្បាលតិចៗ…។ អណ្ដាតភ្លើងជះពន្លឺចាំងលើកញ្ចក់មួយផ្ទាំងធំដែលគេព្យួរជាប់នឹងជញ្ជាំងចំចុងជើងខ្ញុំ។… យប់យន់ជ្រៅទៅ… សៀវភៅហាក់ដូចជាកាន់តែធ្ងន់ឡើងៗ រីឯត្របកភ្នែក ខ្ញុំក៏កាន់តែទន់ទៅៗ… ខ្ញុំហាក់អស់កម្លាំងអ្វីម្ល៉េះទេ…។ ម្រាមដៃដប់ត្រជាក់ស្រិបដូចសំរឹទ្ធមកប៉ះថ្ពាល់ខ្ញុំ។ ខ្ញុំភ្ញាក់ក្រញ៉ាង ខំបើកភ្នែកទាំងត្រដរ… នៅពីមុខគឺ«នារតី» សក់ប៉ះកន្ទ្រឺង ភ្នែកក្រហមឆ្អៅ ភ័ក្ត្រស្លេកស្លាំងដូចអសុរកាយ។ ដង្ហើមនាងដង្ហក់ពោលដោយអួលៗខ្លាំងៗ។
- បង! រ៉ាឌី កូនយើងស្រាប់តែបាត់ពីលើគ្រែ!
- បាត់កូន!
ខ្ញុំហួសចិត្ត ចាប់ឱបភរិយាអស់ទំហឹង រួចសួរមួយៗថា៖
- យ៉ាងម៉េចហ្នឹង? អូនមមើល៍ឬអ្វី ?
- បាត់… កូន… បាត់ រ៉ាឌី…
នារតីពោលដោយបង្រះចេញពីរង្វង់ដៃខ្ញុំ។
- បាត់ទៅណាកើតកូនយើងនោះ? ក្រែងលោវារមៀលធ្លាក់ចូលក្រោមគ្រែ?…
- អត់ទេ! អូនរកអស់ហើយ ទើបរត់មកដាស់បង។
នាងចាប់ផ្តើមយំ…។ ខ្ញុំទាញដៃភរិយា ខ្ញុំចូលទៅក្នុងបន្ទប់ដំណេកទាំងស្រងាកចិត្ត។ ខ្ញុំហាក់ដូចជាចង់សើចបន្តិច ចង់ខឹងបន្តិច។ ខ្ញុំលាត់ភួយ…. ហើយឱនមើលក្រោមគ្រែទាំងពីរ… ស្បែកជើងសម្រាប់ពាក់នៅផ្ទះរបស់កូនខ្ញុំនៅចុងគ្រែដដែល។ ដូច្នេះកូនខ្ញុំមិនគួរទៅណាឆ្ងាយឡើយ ព្រោះរ៉ាឌីទោះជាទៅណាមួយជំហានក៏ទម្លាប់ពាក់ស្បែកជើងដែរ…។
ខ្ញុំដើរទៅបើកមើលក្នុងទូចុងគ្រែ… រួចហួសទៅអើតមើលក្នុងបន្ទប់ទឹកទៀត… នៅតែមិនឃើញស្រមោលកូន។
- កូនយើង វាមានទៅណាឆ្ងាយកើត នៅតែក្នុងផ្ទះហ្នឹង!
ខ្ញុំស្រែកតិចៗ រួចនឹកសន្មតថា ច្បាស់ជាកូនខ្ញុំនៅក្នុងផ្ទះបាយហើយ។ យើងនាំគ្នាស្ទុះចេញពីបន្ទប់ដំណេកឆ្លងកាត់បន្ទប់ទទួលភ្ញៀវ ហួសទៅផ្ទះបាយ ខ្ញុំបើកគន្លឹះចង្កៀងអគ្គីសនី… ផ្ទះបាយស្អាតធេងឥតឃើញស្រមោលបុត្រខ្ញុំឡើយ។ សង្វាក់បេះដូងខ្ញុំចាប់ផ្តើមលោតញាប់បន្តិចឡើង។ ខ្ញុំដើរបើកទូក្រឡេករុករកកៀនកោះ តាំងពីទូទឹកកកឡើង។ ភរិយាខ្ញុំទ្រហោយំ។ បង្អួចក្នុងផ្ទះបិទជិតឈឹងទាំងអស់។ ក្នុងបន្ទប់ទទួលភ្ញៀវមានតែសាឡុងវែងមួយនឹងកៅអីតូចពីរ កញ្ចក់មួយផ្ទាំងធំ និងឡភ្លើងកម្តៅប៉ុណ្ណោះ។ ខ្ញុំពិនិត្យមើលគន្លឹះទ្វារធំឃើញចាក់សោរជាប់ដដែល ដូចនេះ រ៉ាឌី ច្បាស់ជានៅតែក្នុងផ្ទះហ្នឹងឯង! តើនៅឯណ៎ា?
- ហ៎ា! ក្នុងបង្គន់!
ភរិយាខ្ញុំស្រែកភ្លាត់សំឡេងមើលមុខខ្ញុំ រួចស្ទុះទៅបើកទ្វារបង្គន់ខ្វាក។ ខ្ញុំលួចគយគន់កាយវិការភរិយា។ នាងបែរភ័ក្ត្រមករកខ្ញុំដោយគ្រវីកេសា ហើយទ្រហោយំខ្លាំងមែនទែន។
- អូនមានបើកមើលក្នុងហិបទេ? ព្រោះកូនយើងវាចូលចិត្តលេងបិទពួនណាស់។
- នៅទេបង!
នាងឆ្លើយដោយលួចមានរស្មីសង្ឃឹមឡើងវិញ។ យើងនាំគ្នាត្រឡប់ចូលទៅក្នុងបន្ទប់ដំណេកវិញ។ ភរិយាខ្ញុំស្ទុះវឹងទៅបើកហិបធំ។
- យ៉ាងម៉េចទៅអូន?
ខ្ញុំស្រែកសួរដង្ហក់។
- អត់ទេ! ស្អីហ្នឹងបង?
ដៃស្រីចាប់ទាញឈើមួយដុំតូចខ្មៅក្រិបចេញពីក្នុងហិប ហុចមកឱ្យខ្ញុំ…។
- ស្អីហ្នឹង?
ខ្ញុំដណ្តឹងសួរខ្លួនឯង រួចដាក់ដុំឈើទៅលើតុក្បាលដំណេក ព្រោះអារម្មណ៍ខ្ញុំកំពុងខ្វាយខ្វល់។ យើងខ្វល់រៀងខ្លួន…។ ភរិយាខ្ញុំយំបោកខ្លួនទៅលើគ្រែ។ ខ្ញុំទាញវាំងននរូតខ្វាក… នៅខាងក្រៅព្រិលធ្លាក់ក្រាស់ឃ្មឹក…។ ខ្ញុំហាក់ដូចចង់ស្ទះឈាម ខ្ញុំស្រវាយកអាវរងាការពារទឹកកកមកពាក់ដោយពោលវាចាថ្នមៗទៅកាន់នារតីថា៖
- បងចេញទៅអើតខាងក្រៅមួយជុំផ្ទះ រួចបើមិនឃើញកូនទេ បងបើកឡានទៅប្ដឹងរដ្ឋការ!
នៅពេលដែលខ្ញុំកំពុងឱនយកកូនសោររថយន្ត នារតីស្ទុះវឹងមកចាប់ដៃខ្ញុំជាប់ ដោយស្រែកតិច។
- ឈប់សិនបង! ចាំស្តាប់…
យើងឮសូរសំឡេងអ្វីមួយលាន់ឡើងស្រដៀងនឹងសំឡេងគេហូតច្រវ៉ាក់ដែកថ្នមៗបើកទ្វាររបងផ្ទះ… រួចសំឡេងស្រិប! ស្រិប! ស្រិប! កាន់តែជិតឡើង…
ទ្វារបន្ទប់ដំណេករបើកខ្វាក…!
រ៉ាឌី កូនប្រុសខ្ញុំឈរហ្នឹងថ្កល់នៅមាត់ទ្វារ។ ដៃទាំងពីរញីត្របកភ្នែក ធ្វើមុខម្ហិះៗដូច
ទើបភ្ញាក់ពីដំណេក…។
ភរិយាខ្ញុំស្ទុះទៅចាប់ក្រសោបឱបកូនដោយក្តីត្រេកអររកអ្វីផ្ទឹមពុំបានឡើយ… ទឹកនេត្រានាងរមៀលជោកថ្ពាល់។ ខ្ញុំដោះក្រវាត់អាវរងាទៅលើពួកគេ រួចយកដៃអង្អែលសក់កូនថ្នមៗ។
- កូនសម្លាញ់ ប្រាប់ប៉ាមើល៍ កូនទើបមកពីណ៎ាហ្នឹង?
- ប្រាប់ប៉ាម៉ាក់មកថា កូនមកពីណាថ្មើរហ្នឹង?
ភរិយាខ្ញុំបន្ទរ។
- មកពីដើរ… លេង… មានឆេះភ្លើង… ល្អមើលណាស់… តាឆក់ឆ (សក់ស) នាំកូនដើរលេង…
- តាសក់សណ៎ា?
ភរិយាខ្ញុំស្រែកសួរកូន។
ខ្ញុំទាញកូនមកថើបថ្មមបន្លប់ការភ័យខ្លាចដោយបោះវាចាថ្នមៗ។
- កូនមកពីដើរលេងឯណាកើត បើទ្វារបង្អួចបិទអស់យ៉ាងនេះ? កូនចេញតាមណា?
- ប៉ាប៉ា! មែនណ៎ា! កូនមកពីដើរលេងជាមួយតាឆក់ឆ… គឺគាត់ជាអ្នកស្រែកហៅកូនទៅ!
- មកពីណា? តាណា? ប្រយ័ត្នម៉ាក់វ៉ៃ កុំភវើយ!
រ៉ាដីចាប់ផ្តើមពេប។
ខ្ញុំលួងកូន។
- ប៉ាម៉ាក់ភ័យព្រោះបាត់កូនកណ្តាលអធ្រាត្រ! ប្រាប់ប៉ាឱ្យត្រង់មក តើឯងទៅពួនឯណា មកពីណា តាសក់សនៅឯណា? ឱ្យប៉ាទៅលេងជាមួយគាត់ផងបានឬទេ?
កូនតូចឈរគិតមួយសន្ទុះទើបពោលមួយៗ៖
- តាឆក់ឆហាមកូនថាកុំឱ្យប្រាប់អ្នកណាឱ្យសោះ តែកាលណាគេស្គាល់ទ្វារទៅស្រុកគាត់ៗខ្លាចគេបិទទ្វារនោះលែងឱ្យចេញចូលទៀត… ណ៎ា!
នារតី ស្រែកដង្ហក់៖
- កូនឯងចង់ត្រូវរំពាត់ឬបានពុំព្រមប្រាប់ឪពុកម្តាយ?
កូនប្រុសខ្ញុំយំង៉ោង ដោយខ្លាចម្តាយដាក់ទារុណកម្ម។
- អូនឯងកុំធ្វើបាបកូន។ គ្នាកំពុងតែភ័យ។
ខ្ញុំទាញដៃកូនចេញទៅបន្ទប់ទទួលភ្ញៀវវិញ។
- កូនសម្លាញ់ ប្រាប់ប៉ាមកទ្វារនៅឯណា? ព្រោះប៉ាចង់ស្គាល់លោកតាសក់សនោះដែរណ៎ា!
ខ្ញុំបីកូនអង្គុយលើសាឡុងវែង។
ភ្នែករ៉ាឌីងាកខ្វាកសម្លឹងទៅរកផ្ទាំងកញ្ចក់។ រួចរ៉ាឌីលើកដៃចង្អុលត្រង់ទៅផ្ទាំងកញ្ចក់ដោយពោលយ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់ថា៖
- ហ្នឹងហើយទ្វារចេញចូលទៅស្រុកលោកតានុះ!
- អ្ហ៎ា! កញ្ចក់ហ្នឹង! ចូលតាមណ៎ា!
ខ្ញុំស្ទុះទៅពិនិត្យផ្ទាំងកញ្ចក់ខ្ញុំស្ទាបរាវរកគែមជុំវិញកញ្ចក់ក្រែងឃើញមានគន្លឹះទ្វារសម្ងាត់ដូចប្រាសាទបុរាណជាដើម។ គឺជាកញ្ចក់មួយផ្ទាំងធំដែលមានវ័យចាស់រាប់សិបឆ្នាំមកហើយព្រោះឈើដែលហុំជុំវិញកញ្ចក់នោះឡើងសម្បុរខ្មៅខ្លីកហើយកន្លែងខ្លះមានដាច់មួយកង់ៗ។ ខ្ញុំនឹកឃើញហើយឈើមួយជុំតូចដែលភរិយាខ្ញុំរកឃើញក្នុងហិបគឺឈើហុំកញ្ចក់នេះសោះ។
អណ្តាតភ្លើងចាំងទៅលើកញ្ចក់គួរឱ្យចង់ស្រៀវបន្តិចដែរ។
ខ្ញុំថយមកអង្គុយជិតកូនវិញ រួចសួរថា៖
- កូនឯងចូលយ៉ាងម៉េចកើតបើកញ្ចក់ជិតឈឹងហ្នឹងហ៎ា។
រ៉ាឌីសម្លឹងមុខខ្ញុំ រួចសើចស្ញេញ ពោលមួយៗដូចមនុស្សចាស់៖
- បើចង់ចូល ទាល់តែយករកឈើខ្មៅប៉ះកន្លែងខ្វះទើបចូលបាន ហើយឈើមួយដុំចូលបានតែម្តងទេ។ កូននៅសល់ឈើមួយដុំទៀត។
ថារួចនាងតូចរត់វឹងចូលទៅក្នុងបន្ទប់ដំណេក ទាររកឃើញឈើខ្មៅពីម្តាយ។
- ចាំស្អែកសឹមរក កូនឯងមិនឃើញម៉ាក់កំពុងរៀបចំគ្រែគេងវិញទេឬអ្វី?
ដោយខ្ញុំចង់ដឹងការពិតខ្លាំងពេក! ខ្ញុំក៏ស្រែកប្រាប់ទៅកូនថាឈើខ្មៅនោះនៅលើតុក្បាលដំណេក។
រ៉ាឌីចេញមកវិញ ដោយកាន់ឈើខ្មៅមួយកង់តូច។
- មើល៍កូនឯងធ្វើម៉េចទៀតដើម្បីចូលទៅជួបតាសក់សនោះ! ហ៎ា! ហ៎ា! ខ្ញុំអស់សំណើច។
រ៉ាឌីឱនដាក់ផ្ទាំងកំណាត់ឈើហុំកញ្ចក់…
រំពេចនោះ ហាក់ដូចលាន់សំឡេងទ្វារដែករបើកឡើង ឬមួយស្នូរច្រវាក់ដែកក៏មិនដឹង… អណ្តាតភ្លើងចាំងចែងចេញពីផ្ទាំងកញ្ចក់ ខ្ញុំស្រវាំងភ្នែក។ មួយកន្ទុយភ្នែកប៉ុណ្ណោះខ្ញុំហាក់ដូចឃើញរាងកាយតូចច្រឡឹងរបស់រ៉ាឌីត្រូវកម្លាំងអ្វីមួយស្រូបចូលបាត់ទៅក្នុងកញ្ចាក់ព្រមពេលជាមួយនឹងអណ្តាតភ្លើងដែលរលត់ទៅវិញ។
- រ៉ាឌីកូន!…
កូនខ្ញុំ! ខ្ញុំស្រែកអស់ទំហឹង។ ខ្ញុំហក់ស្ទុះលោតទៅតាមស្រមោលកូន…។ ខ្ញុំហាក់ចងចាំថា ជើងខ្ញុំហក់ទៅធាក់ផ្ទាំងកញ្ចក់ប្រាវ! ប្រាវ…។
ខ្ញុំភ្ញាក់ក្រញ៉ាង! ពុទ្ធោ! ខ្ញុំយល់សប្តិទេតើ…. ខ្ញុំខាំមាត់យកដៃទះមុខ ទើបដឹងខ្លួនមែនទែនថា ខ្ញុំយល់សប្តិ។ ប៉ុន្តែ ជ្រុលហើយ ខ្ញុំធាក់កញ្ចក់បែកខ្ចាយលើឥដ្ឋ ហើយហាក់ដូចជាឈាមជើងបន្តិចផង…។
ភរិយាខ្ញុំស្ទុះចេញពីបន្ទប់ដំណេកទាំងសើងមម៉ើង៖
- ស្អីហ្នឹងបង! ស្អី!
ខ្ញុំអស់សំណើច យកដៃច្របាច់ឈាម។ នារតីស្ទុះទៅយកអាកុលពីផ្ទះបាយមកលាងជើងឱ្យខ្ញុំ។
- បងយល់សប្តិសែនចម្លែកអស្ចារ្យថាកូនប្រុសយើងឈ្មោះ “រ៉ាឌី” ពុំមែនឈ្មោះ “រដ្ឋា” ដូចសព្វថ្ងៃឡើយ…
ខ្ញុំរ៉ាយរាប់ត្រួសៗឱ្យភរិយាស្តាប់តាំងពីដើមដល់ចប់។
នារតីគ្រវីក្បាល។
- អូនមិនយល់សោះ ម៉េចក៏បងទៅធាក់កញ្ចក់អស់ទំហឹងអ៊ីចឹង?
- នរណាដឹងថា យល់សប្តិហាក់ដូចមែនទែនអ៊ីចឹងហ្ន៎!
ខ្ញុំក្រឡេកមើលនាឡិកាដៃឃើញម៉ោង៤រំលងអធ្រាត្រហើយ ក៏បបួលភរិយាចូលគេងវិញទាំងហួសចិត្ត។
ខ្ញុំអស់កម្លាំងណាស់។ ខ្ញុំដើរតាមក្រោយភរិយាទៅបន្ទប់ដំណេក។ សំឡេងភរិយាខ្ញុំស្រែកយ៉ៃលាន់ឡើងកណ្តាលយប់ស្ងាត់ រួចរាងកាយនាងរលំមកលើខ្ញុំសន្លប់បាត់ស្មារតីមួយរំពេច…។
ខ្ញុំខាំមាត់បែកឈាមឈឺផ្សា ទើបហ៊ានជឿថា ខ្ញុំពុំមែនកំពុងយល់សប្តិទៀតទេ…។ អស់រយៈជាងកន្លះម៉ោងក្រោយមកទើបតម្រួតនិងវេជ្ជបណ្ឌិតមកដល់។
ខ្ញុំក៏ចាប់រ៉ាយរាប់ ហូរហែតាំងពីរឿងសុបិនរហូតដល់ពេលខ្ញុំបបួលភរិយាចូលទៅទទួលទានដំណេកវិញ។
ខ្ញុំបញ្ជាក់ប្រាប់តម្រួតថា ពេលភរិយាខ្ញុំចូលដល់បន្ទប់ដំណេកក៏ស្រាប់តែមិនឃើញ «រដ្ឋា» កូនតូចខ្ញុំនៅលើគ្រែ។ នាងក៏ស្រែកឡើងរួចដួលសន្លប់។ ខ្ញុំរកសព្វគ្រប់អស់ហើយ តាំងពីក្នុងផ្ទះដល់ក្រៅផ្ទះ និងក្នុងរោងឡានទៀត ទើបវាយទូរសព្ទប្តឹងតម្រួត និងសុំឱ្យអញ្ជើញវេជ្ជបណ្ឌិតឱ្យផង។
(ក្នុងផ្ទះនេះមានទូរសព្ទមួយ)…
មករា ១៩៨៣ មួយឆ្នាំក្រោយមក… ខ្ញុំដឹងថា ខ្ញុំហាក់ដូចជាចាស់ណាស់ថ្វីបើខ្ញុំទើបនឹងមានវ័យ៣៣ឆ្នាំប៉ុណ្ណោះ។ មួយឆ្នាំហើយដែលខ្ញុំព្រាត់និរាសពីកូនដែលបាត់ដំណឹងសូន្យឈឹង និងនាំភរិយាអភ័ព្វដោយនាងត្រូវគេបញ្ចូនទៅមន្ទីរពេទ្យខាងរោគខួរក្បាល…។
រថយន្តនាំខ្ញុំមកឈប់នៅចំមុខផ្ទះដែលមានគ្រោះថ្នាក់ពីឆ្នាំទៅ កញ្ញា Sylvia MOREAU ជាមិត្តនារីបារាំងខ្ញុំ ហើយត្រូវជាម្ចាស់ផ្ទះ សុខចិត្តជូនខ្ញុំមកមើលផ្ទះនេះម្តងទៀត។ យើងធាក់ទ្វារចូលទៅ… ផ្ទះឥតមនុស្សនៅមួយឆ្នាំហើយ “កញ្ចក់បិសាច” នោះបែកខ្ទេចនៅសល់តែឈើហុំជុំវិញប៉ុណ្ណោះ។ មិនដឹងមានហេតុអ្វីខ្ញុំចាប់ដៃ Sylvia ច្របាច់ ហើយឱនខ្សិបថា «ខ្ញុំចង់ដុតឈើហុំកញ្ចាក់នេះចោល»។ នាងញាក់ស្មា ហើយសម្របថា ខ្ញុំចង់ធ្វើអ្វីក៏បានដែរ។
យើងអង្គុយមើលភ្លើងឆេះក្នុងឡកម្តៅ…
បន្ទប់ទួលភ្ញៀវ… Sylvia រ៉ាយរ៉ាប់ថា ជីតានាងបានទិញកញ្ចក់នេះពីអ្នកលក់គ្រឿងបញ្ចាំ ឯចុងភូមិ ហើយបើតាមការស្រាវជ្រាវថ្មី គេនិទានថា ម្ចាស់កញ្ចក់នេះ កាលពី១០០ឆ្នាំមកត្រូវគេយកទៅដុតទាំងរស់ដោយចោទថា គ្រូធ្មប់អាយអំពាយ…។
ខ្ញុំនឹកឧទ្ទិសក្នុងចិត្ត បិសាចឯង បើរលាយឆេះទៅហើយ សូមឱ្យដំណឹងកូនយើងមកវិញ។
ភ្លើងរលត់… យើងនាំគ្នាទៅសំណាក់នៅសណ្ឋាគារវិញ ព្រោះខ្ញុំមិនអាចគេងនៅក្នុងផ្ទះនោះឡើយ។ ព្រឹកឡើងយើងនាំគ្នាជិះស្គីចុះភ្នំព្រោះខ្ញុំតាំងចិត្តប្រមូលយកកម្លាំងចិត្តមកទប់ទល់ទុក្ខសោក ហើយខ្ញុំជឿថា កម្លាំងនេះនឹងធ្វើឱ្យខ្ញុំឈ្នះនូវអ្វីៗទាំងអស់…។ រំពេចនេះ គេធ្វើសញ្ញាឱ្យឈប់…។ ខ្ញុំឃើញតម្រួត និងទាហានខាងបង្រ្កាបភ្លើង (ពន្លត់អគ្គីភ័យ)ពេញពាស មានទាំងឆ្កែហិតក្លិនទៀត។ ខ្ញុំញែកគេឯងចូលទៅមើល ទោះបី Sylvia ពុំចង់មើលក៏ដោយ…។
- ពុទ្ធោ!
គេកាយបានខ្មោចក្មេងពីរចេញពីស្នាមជ្រោះ។ គេថា មិនដឹងហេតុអ្វីស្រាប់តែព្រឹកនេះទទឹករលាយលេចផុសចេញខ្មោចក្មេងពីរនាក់។
ខ្ញុំញ័រខ្លួនទទ្រើក… ពិភាល់អ្វីធ្វើឱ្យខ្ញុំជឿថា ប្រាកដជាខ្មោច «រដ្ឋា»…។
តាមសេចក្តីរាយការណ៍ពីតម្រួត គឺប្រាដកជាខ្មោចកូនខ្ញុំ…
គេសន្និដ្ឋានតាមសម្លៀកបំពាក់…។ រីឯក្មេងមួយទៀត… ជាកូនរបស់អ្នកមានម្នាក់ដែលបាត់ខ្លួនកាលពីរឆ្នាំ១៩៨០ ឈ្មោះ Antoine de RADIE តាមផ្លាកដៃដែលមានឆ្លាក់ឈ្មោះ។
វិច្ឆិកា ១៩៨៣ ភរិយាខ្ញុំសម្រាលបានបុត្រមួយយ៉ាងស្អាត។
ខ្ញុំភ្លេចជម្រាបថា ភរិយាខ្ញុំបានជា ហើយចាកចេញពីមន្ទីរពេទ្យខួរក្បាល តាំងពីរកខ្មោចកូនប្រុសឃើញមួយអាទិត្យមកម្ល៉េះ….។
សរសេរនៅខែវិច្ឆិកា ១៩៨៣
សឺង គន្ធរ
អ្នកនិពន្ធ ប៉ិច សង្វាវ៉ាន សូមស្វាគមន៍ 